استفاده از گلیسرول

 جایگزین کردن گلیسرول با جو، یک انتخاب درست؟

آیا گلیسرول Glycerol جایگزینی مناسبی برای جو در جیره گاوهاي شیری می باشد؟ آیا این محصول جانبی می تواند روی تولید شیر و کیفیت شیر تاثیر داشته باشد؟ گزارش زیر در مورد تحقیقی است که در همین زمینه و در کشور دانمارک، انجام گرفته است.

گلیسرول یک محصول جانبی است که از صنعت بیودیزل بدست می آید و گاهی اوقات در جیره های غذایی نشخوارکنندگان استفاده می شود. گلیسرول توسط کبد و کلیه دام به گلوکز تبدیل میشود و انرژی لازم برای متابولیسم سلولی را فراهم می کند.

علاقه به مصرف گلیسرول به عنوان یک ماده مغذی در خوراک دام به دلیل در دسترس بودن آن افزایش یافته است. این محصول جانبی همچنین موجب کاهش قیمت تمام شده خوراک دام گردیده است. از ایرن رو به عنوان یک منبع غذایی برای دام مناسب می باشد.

سطوح مختلف گلیسرول مورد آزمایش قرار گرفت.

هدف از این مطالعه تعیین مقدار گلیسرول می باشد که می تواند به عنوان یک منبع انرژی غذایی، جایگزین جو شود و در جيره گاو شیری، در اواسط یا پایان دوره شیردهی، استفاده گردد بدون این که تاثیری روی تولید شیر، ترکیبات شیر، اسید چرب آزاد شیر و کیفیت حسی شیر داشته باشد.

این آزمایش بر روی ٤٠ گاو هلشتاین در یک دامداري كه واحد دوشش شیر آن اتوماتیک و واقع در مرکز تحقیقات گاو دانشگاه  Aarhus دانمارک انجام گرفت. در ترکیب جیره نسبتا مخلوط شده (PMR) این گاوهای شیری، گلیسرول خام جایگزین جو گردید و در سطوح : (Gly0)، 0 درصد ، (Gly6) 6 درصد ،(12 (Gly12 درصد و (Gly18) 18 درصد ماده خشک رژیم غذایی (DM) ، گنجانده گردید.

هنگامی که گلیسرول بیشتری به رژیم اضافه شد، گاوها در سالن شیردوشی کنسانتره کمتری مصرف می کردند. همچنین با افزایش مقدار گلیسرول به جیره غذایی دام، بازده پروتئین و لاکتوز شیر تولیدی کاهش یافت.

محققان خاطرنشان کردند که با افزایش نسبت گلیسرول در رژیم غذایی، با بررسی اسیدهای چرب شیر، مشاهده کردند که اسید پالمیتیک، اسید اولئیک، اسید لینولئیک، اسید لینولینیک و اسید لینولئیک آمیخته  در شیر به صورت خطی کاهش یافت، در حالی که اکثر زنجیره کوتاه و متوسط نسبت های FFA شیر، افزایش یافت.

با انجام این آزمایش، محققان نتیجه می گیرند که گلیسرول، به عنوان یک منبع انرژی در خوراک دام، می تواند جایگزین جو شود و به میزان ١٨ درصد از ماده خشک رژیم غذایی برای گاوهای شیری در اواسط یا بعد از شیردهی را تشکیل دهد بدون این که تاثیری روی کیفیت شیر داشته باشد.

همانطور که انتظار می رفت در رژیم غذایی که از گلیسرول استفاده شده بود، مشخصات FFA شیر، کمی تغییر کرده است،. تأثیرات گلیسرول گنجانده شده در خوراک دام بر روی طعم شیر تازه و ذخیره شده را می توان حاشیه ای در نظر گرفت. (تاثیر محسوسی نداشته است) با این حال، افزودن بیش از ١٢ درصد گلیسرول غذایی در جیره، ممکن است باعث کاهش عملکرد انرژی واقعی شیر (ECM) گردد. 

منبع:انجمن صنایع خوراک دام و  طیور ایران